Of waarom je geen honger hebt na intensief sporten
Ik ben eens in de zogenaamde verzuring gedoken. Want op zondag 9 juli stond in de Tour de France de fameuze Puy de Dôme op het programma. De laatste vijf kilometer van deze uitgebluste vulkaan heeft een stijgingspercentage van 11 procent. Dat betekent dat bij temperaturen van tegen de 30 graden de eerste renners met een interne lichaamstemperatuur van 40 tot 41 graden over de finish komen. En kapot…
Melkzuur
Wat gebeurt er met die vermoeide benen? Er wordt nog steeds geroepen dat die benen vol melkzuur of lactaat lopen. Maar dat blijkt onzin te zijn en lactaat veel spannender dan alleen een afvalproduct.
Lactaat
Glucose is een van de brandstoffen van je spiercellen. Het wordt tijdens de verbranding afgebroken in pyruvaat. Normaalgesproken gaat pyruvaat je energiefabriekjes, de mitochondriën, in om met zuurstof veel ATP te vormen. En ATP is dé energiebron van alle levende wezens zoals we die kennen. En zeker als je diep gaat op een vulkaan. Maar pyruvaat kan in de cellen ook worden afgebroken tot lactaat. Dan levert het maar twee ATP’tjes en is er geen zuurstof nodig.
Lactaat is een brandstof
Het idee is altijd geweest dat je dus lactaat gaat vormen als zuurstof beperkend is. Maar het blijkt dat lactaat vrijwel altijd wordt gevormd in je cellen en dat het als brandstof kan dienen voor je hersencellen, hartspiercellen en ook heel nuttig, voor je sprintspiervezels die dit niet zelf maken. Uit onderzoek bleek toen ook nog eens dat sporters die lactaat ingespoten krijgen beter gaan presteren.
Capaciteit mitochondriën
Verwarrend is dat de hoeveelheid lactaat omhoog gaat als je zeer intensief sport en de hoeveelheid zuurstof in je spieren beperkend wordt. Maar dat blijkt meer te zeggen over de capaciteit van je energiefabriekjes waarin lactaat weer kan worden afgebroken. Lactaat gaat namelijk ook al omhoog als er nog voldoende zuurstof is. En gaat verder omhoog omdat er te weinig zuurstof is om het af te breken in de mitochondriën.
Verzuring
Bij inspanning worden H+ ionen gevormd. Deze binden weer aan andere moleculen en kan tot verzuring leiden. Ons lijf heeft allerlei bufferende systemen om die verzuring tegen te gaan. Je ademt het bijvoorbeeld uit als koolzuurgas en water. H+ zou met lactaat ook melkzuur kunnen vormen maar het is maar wetenschappers twijfelen of dit echt gebeurt. Je hartslag stijgt ook er zijn ook andere processen in je lichaam die tot vermoeidheid leiden.
Lactaat geeft prikkel tot aanpassing
Lactaat heeft dan ook onterecht een slechte reputatie. Lactaat geeft de spieren een prikkel om zich aan te passen en bijvoorbeeld meer mitochondriën te maken. Deze prikkel zorgt er ook voor dat er meer bloedvaatjes naar de spieren gaan. Je gaat dus als je beter wordt niet minder lactaat maken maar je lijf past zich aan waardoor het lactaat beter kan verbranden.
Lactaat en honger
Lactaat speelt ook een positieve rol in ontstekingen, wondgenezing, het leerproces en geheugen. En lactaat heeft ook invloed op je hongergevoel. Je herkent het vast dat je na een uurtje intensief sporten het eerste uur geen honger hebt. Wanneer wielrenners lang en rustig fietsen heeft dat geen effect op hun hongergevoel. Maar als ze intensieve sprintjes gaan trekken, en dus meer lactaat produceren, wel. Alsof het lichaam eerst de lactaat wil opruimen voordat er weer gegeten hoeft te worden. De wielrenners hebben op de Puy de Dome dan ook meer behoefte aan een ijsbad en een colaatje dan aan een hamburger.*
Yneke
*Om maar iets te noemen 🙂
Meer lezen over dit onderwerp:
Mooie uitleg van Jurgen vanTeeffelen over lactaat tijdens inspanning