Op deze plek delen we ervaringen en inzichten van leefstijlcoaches waar jij door geïnspireerd kunt raken. Of je nu net begint aan een van de opleidingen tot leefstijlcoach of al bent afgestudeerd; bij de AVLEG blijf je altijd leren! Deze keer vertelt David van Eerd, huisarts-in-opleiding, wat de studie toevoegt, zowel professioneel als persoonlijk.
Hoe kun je nu als arts alleen maar bezig zijn met ziektes, zonder je te richten op het bevorderen van gezondheid?
Waarom ben je begonnen bij de AVLEG?
‘Ik ben basisarts en ben momenteel bezig met de specialisatie tot huisarts. Nog 1 jaar, dan ben ik klaar. In de opleiding geneeskunde is weinig aandacht voor leefstijl, dus daarom was ik al tijdens mijn studie bezig om die kennis aan te vullen. Hoe belangrijk leefstijl is, heb ik gezien in mijn co-schappen en eerste jaren als basisarts. Bij sportgeneeskunde behandelde ik vooral mensen met blessures en deden we inspanningstesten. Zij wilden topfit zijn en waren heel gemotiveerd om gezond te leven. Het andere uiterste – de gevolgen van een ongezonde leefstijl – zag ik tijdens mijn werk bij cardiologie. Uiteindelijk koos ik voor huisartsgeneeskunde en ik vind het niet meer dan logisch om leefstijl daarin als vertrekpunt te nemen, maar jammer genoeg denken te weinig artsen daar zo over.’
Leg eens uit?
‘Nog steeds hoor ik artsen zeggen dat leefstijl en preventie geen taak is voor artsen. Maar hoe kun je nu als arts alleen maar bezig zijn met ziektes, zonder je te richten op het bevorderen van gezondheid? Samen met de patiënt op zoek gaan naar tools die daarbij helpen is wat mij betreft één van de kerntaken van een arts. Uiteindelijk kan de zorgvraag daardoor op lange termijn afnemen. Als je bij een patiënt met diabetes type 2 niet praat over leefstijl, gaat er iets mis. Dan ben je aan het afwachten tot je weer een volgende pil kunt voorschrijven, terwijl je patiënt alleen maar zieker wordt.’
Hoe is het om beide studies te combineren?
‘Best pittig! Heel even heb ik overwogen om de AVLEG te gaan volgen ná de huisartsopleiding. Maar ik houd ervan om meerdere dingen tegelijk te doen, en bovendien kan ik nu wat ik tijdens de AVLEG-opleiding geleerd heb al toepassen in de spreekkamer in de huisartspraktijk en in de eigen leefstijlpraktijk die ik ben begonnen. Ik volg de huisartsopleiding parttime, zodat ik 1 dag in de week vrij heb voor de AVLEG. Achteraf gezien was dat misschien net iets te ambitieus, want zeker aan het eind, komt er veel samen. Mijn toekomstplan, de eindpresentatie, de acteurstoets en de eindtoets. Hectisch, maar wel te doen. En vooral heel waardevol!’
Wat voegt de AVLEG toe aan wat je al leerde bij de studie geneeskunde?
‘Zoveel! In 2011 begon ik in Rotterdam, en toen kregen we maar 8 uur les over leefstijl. Dat heb ik uiteindelijk zelf aangevuld met SELF, een extra-curriculaire cursus over leefstijl en voeding, maar bij de AVLEG leer ik inhoudelijk nog meer over alle facetten van leefstijl. En bij de AVLEG ligt er – terecht – een groot accent op het aanleren van coachende vaardigheden. Vooral daar heb ik ontzettend veel van geleerd. Bij geneeskunde was er wel aandacht voor shared decision making, en bij de huisartsopleiding hebben we complexe gesprekken geoefend op een acteur van de Toneelacademie die een moeilijke patiënt speelde. Maar al met al was het onderwijs over patiëntencontact relatief beperkt, met veel nadruk op de tractus-anamnese. Aan een simulatiepatiënt met hoofdpijn vroeg ik dan of ze last heeft van dubbelzien, duizeligheid, evenwichtsstoornissen? Allemaal gesloten vragen, die zeker nut hebben bij duidelijke klachten. Maar de helft van de klachten waarmee patiënten naar de huisarts gaan zijn niet direct somatisch te verklaren. En juist bij die vagere klachten kun je met een coachende insteek, waarbij je echt contact maakt, de patiënt de regie geven om zelf aan de slag te gaan. Alleen zo kun je de problemen bij de kern aanpakken.’
Welke patiënt heeft veel indruk op je gemaakt?
‘Een man die niet meer aan krachtsport durfde te doen sinds hij – na lange tijd zoeken – de diagnose reuma had gekregen. Hij was bang om weer gewrichtsontstekingen te krijgen, terwijl hij die juist net onder controle had. Maar hij miste de trainingen heel erg, hij was er ook echt het type voor. Toen hij – via via – bij mij kwam wist ik in eerste instantie ook niet zo goed wat ik ermee aan moest. Maar ik wilde hem wel helpen zijn doel te behalen en ben zelf ook overtuigd van het nut van krachttraining. Anderzijds wilde ik hem natuurlijk ook behoeden voor opvlammingen van zijn reuma. We hebben samen een schema gemaakt om de intensiteit van zijn trainingen weer langzaam op te bouwen en dat gaat echt heel goed. Ik heb uiteindelijk niet eens zoveel gedaan, maar puur het feit dat ik arts ben en dat hij met mij kon sparren hierover gaf hem voldoende vertrouwen om weer te gaan trainen. Dat sprak hij ook zo uit en dat vond ik heel bijzonder. Op dit soort patiënten wil ik me in mijn eigen praktijk in Amstenrade, Zuid Limburg, die we combineren met een bed & breakfast, het liefst richten. Mensen die gemotiveerd zijn en met kleine stapjes heel veel winst kunnen behalen. Dat is echt goud!’
Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd over jezelf?
‘Dat ik soms – vanuit enthousiasme – iets te veel op mijn bordje wil gooien, en dan liefst allemaal verschillende dingen. En dat ik ontspanning, even niks doen, eigenlijk echt nodig heb. Daar maakte ik vroeger nooit tijd voor. In het begin van de opleiding ben ik begonnen met mediteren en dat ben ik blijven doen. Ik zet mijn wekker nu standaard een kwartier eerder en het levert me zoveel op! Als ik straks hier, thuis, mijn eigen leefstijlpraktijk heb opgericht, en als ook de B&B draait, en we daar – na een verbouwing – leefstijlweekenden organiseren – ook dan zal ik blijven mediteren. Ik merk dat ik daardoor overdag meer structuur en meer rust ervaar. Echt heel fijn.’
Interview Susanne de Joode